JavaScript: zmienne, wejście, operacje i logika.

article-thumbnail

Zmienne i stałe

Zmienne w JavaScript deklarujemy za pomocą słowa kluczowego var. Zarówno zmienne typu liczbowego jak i znakowego – zawartość zmiennej definiuje to, jakiego typu jest ona typu. Warto pamiętać, że wielkość znaków w nazwach zmiennych ma znaczenie.

Przykłady zmiennych w języku JavaScript:

var liczba = 16;                           		
// Liczba dziesiętna

var osemkowy = 025;		
// Liczba ósemkowa

var szesnastkowy = 0xABC;
// Liczba szesnastkowa

var miejscowosc = "Wieliczka";           		
// Łańcuch

var klient = {Imie:"Adam", Nazwisko:"Nowak"};  	
// Obiekt

var warunek = (liczba == 16); 		
// Typ logiczny

Aby wyświetlić jakiego typu jest dana zmienna używamy metody typeof()

Przykład funkcji typeof() zaprezentowanej na zmiennej klient w języku JavaScript:

var klient = {
  Imie:"Adam", 
  Nazwisko:"Nowak"
}; 

document.write(typeof(klient) + ": " + klient.imie + " " + klient.nazwisko);

Aby zadeklarować wartości stałe używamy słowa kluczowego const. Wartości stałych nie można zmienić.

Deklaracja i wypisanie wartości stałych:

//etap pierwszy: definicja i wyświetlenie stałej DZIELNIKPOLATROJKATA 
const DZIELNIKPOLATROJKATA = 2; alert(DZIELNIKPOLATROJKATA); 
//etap drugi: próba zmianny wartości DZIELNIKPOLATROJKATA
DZIELNIKPOLATROJKATA *= 2; 
alert(DZIELNIKPOLATROJKATA);

Wejście

Do obsługi wejścia (czyli umożliwienia wpisywania wartości użytkownikowi do skryptu) możemy użyć predefiniowanej funkcji prompt().

Obsługa wejścia i wyjścia za pomocą funkcji prompt() oraz alert():

var name = prompt("Say your firstname!", "Jacek"); 
alert("Hello "+name);

Działania na liczbach

Działania na zmiennych, które zostały opisane na zmiennych w teorii teorii programowania, są niezmienne również tutaj. Warto jednak wziąć pod uwagę to, że znakiem łączenia symboli łańcuchowych jest plus, tak więc jeśli dodajemy wartości liczbowe w funkcji, a następnie do nich chcemy dołączyć zmienną łańcuchową (string), to wartości liczbowe zmienią swój charakter na zmienną łańcuchową. Widać to na Przykłady operacji na liczbach w JavaScript, w zawartości nawiasu funkcji predefiniowanej document.write().

Przykłady operacji na liczbach w JavaScript:

  var a = 0;
  a += 5; var b = a;
  a -= 2; var c = a;
  a *= 2; var d = a;
  a /= 2; var e = a;
  a %= 7; var f = a;
  a++; var g = a;
  a--; var h = a;
  	
document.write(
  "Początkowa wartość a jest równa 0 <br> Wynik działania a += 5 to "+b+
  "Wynik działania a -= 2 dla a == "+b+ " to "+c+
  "Wynik działania a *= 2 dla a == "+c+ " to "+d+
  "Wynik działania a /= 2 dla a == "+d+ " to "+e+
  "Wynik działania a %= 7 dla a == "+e+ " to "+f+
  "Wynik działania a++ dla a == "+f+ " to "+g+
  "Wynik działania a-- dla a == "+g+ " to "+h
);

Operatory

Również w JavaScript występują operatory inkrementacji i dekrementacji z przedrostkami pre i post, które różnią się od siebie kolejnością wykonania operacji (czy najpierw zostanie wykonana operacja na zmiennej czy operacja właściwa, w której jest wywołana inkrementacja / dekrementacja).

Zagadnienie post i pre inkrementacji oraz dekrementacji:

var a, b, c, d; // rodzaje inkrementacji, post i pre 
document.write("Dla a = 4 i b = a++"+ " zmienne a i b będą wynosiły odpowiednio: "); 
a = 4; 
b = a++; 
document.write(a+", "+b); 

document.write("<br>Dla c = 4 i d = ++c"+ " zmienne c i d będą wynosiły odpowiednio: "); 
c = 4; 
d = ++c; 
document.write(c+", "+d); 

// rodzaje dekrementacji, post i pre 
document.write("<br><br>"); 
document.write("Dla a = 4 i b = a--"+ " zmienne a i b będą wynosiły odpowiednio: "); 
a = 4; 
b = a--; 
document.write(a+", "+b); 
document.write("<br>Dla c = 4 i d = --c"+ " zmienne c i d będą wynosiły odpowiednio: "); c = 4; d = --c; document.write(c+", "+d);

W JavaScript występują również instrukcje warunkowe, które działają w sposób podobny do tych, opisanych wcześniej. Funkcja isNaN() sprawdza, czy zmienna nie jest wartością liczbową i zwraca prawdę jeśli podana wartość nie jest liczbą.

var zmienna = prompt("Wpisz tutaj cokolwiek"); 
if(isNaN(zmienna)) 
  document.write( "Zmienna <b>"+zmienna+"</b> nie może zostać przekonwertowana na liczbę"); 
else 
  document.write("Zmienna <b>"+zmienna+ "</b> jest typu liczbowego / została przekonwertowana na liczbę");

Jednym z wyróżniających elementów JS jest występowanie operatora ===, który oznacza wartość identyczną i tego samego typu, zaś !== wartość, która może być identyczna z wartością porównywaną, jednak nie jest tego samego typu.

Nowe operatory w JavaScript:

var a = 1; 
var b = "1"; 
document.write( "Zmienna a = <b>" + a + "</b><br>Typ zmiennej a to <b>" + 
               typeof(a) + "</b><br>Zmienna b = <b>"+b+ "</b><br>Typ zmiennej b to <b>" + 
               typeof(b) + "</b><br><br>" ); 
if(a == b) { 
  document.write("Zmienna a ma tą samą wartość co zmienna b"); 
else 
  document.write("Zmienna a <b>nie ma</b> tej samej wartości co zmienna b");

if(a === b) 
  document.write( "<br>Zmienna a jest tego samego typu co zmienna b"); 
else 
  document.write( "<br>Zmienna a <b>nie jest</b> tego samego typu co zmienna b"); }

Metody obiektu Math

Do wykonywania obliczeń matematycznych możemy posłużyć się metodami i stałymi obiektu Math. Zarówno metody jak i stałe wywołuje się za pomocą Math.[nazwa]. Metody są zapisane małymi literami, zaś stałe dużymi, na przykład: metoda Math.sqrt i stała Math.PI.

Metody obiektu (biblioteki) Math:

document.write(
	// pierwiastek kwadratowy
    "Math.sqrt(16) = " + Math.sqrt(16) +
	// potęga(liczba potęgowana, potęga)
    "<br>Math.pow(2, 3) = " + Math.pow(2, 3) +
	// zaokrąglanie (do stałoprzecinkowych)
    "<br>Math.round(3.2) = "+ Math.round(3.2) +
	// zaokrąglanie w dół (do stałoprzecinkowych)
    "<br>Math.floor(3.2) = "+ Math.floor(3.2) +
	// zaokrąglanie w górę (do stałoprzecinkowych)
    "<br>Math.ceil(3.2) = "+ Math.ceil(3.2) +
	// wartość maksymalna ze zbioru liczb
    "<br>Math.max(2, 5, 4, 3) = "+ Math.max(2, 5, 4, 3) +
	// wartość minimalna ze zbioru liczb
    "<br>Math.min(5, 3, 2, 4) = " + Math.min(5, 3, 2, 4)
   );
Jacek Woźniak

Ostatnio zaktualizowane: 12 maja 2020

Egzamin EE.09, JavaScript